Oczywiste jest, że szkolenia pracowników z zakresu cyberbezpieczeństwa są niezbędne, a ich znaczenie stale rośnie. Jeśli z jakichś powodów jeszcze zastanawiasz się czy takie szkolenie jest potrzebne, to zapraszam Cię do lektury, gdzie postaram się przekonać Cię, że warto uzbroić pracowników w wiedzę z zakresu bezpieczeństwa IT. Postaram się przekonać Cię, że ta z pozoru niewielka inwestycja może Ci przynieść ogromne korzyści. Powiem Ci dlaczego szkolenia są ważne, na co warto zwrócić uwagę przy wyborze szkoleń, jakie wartości wniesie takie szkolenie dla Twojej firmy, z jakich usług dodatkowych warto skorzystać aby pracownicy jak najwięcej z niego skorzystali.
Firma Fortinet w 2024 roku opublikowała raport „Security Awareness and Training Global Research Report”. Z raportu wynika, że firmy na całym świecie coraz bardziej doceniają rolę szkoleń w budowaniu odporności na cyberzagrożenia.
Co wynika z raportu?
- 62% liderów obawia się, że pracownicy staną się ofiarami rosnącej liczby ataków wykorzystujących AI
- 67% decydentów uważa, że ich pracownicy nie mają wystarczającej wiedzy na temat cyberbezpieczeństwa, co stanowi wzrost w porównaniu z 56% w 2023 roku. Liderzy dostrzegają, że pracownicy stanowią pierwszą linię obrony przed atakami, dlatego tak ważne jest podnoszenie ich świadomości.
- 89% firm odnotowuje poprawę poziomu bezpieczeństwa organizacji po wdrożeniu szkoleń z zakresu cyberbezpieczeństwa
- 97% decydentów uważa, że zwiększenie świadomości pracowników pomogłoby w redukcji liczby cyberataków
- 98% uczestników uważa, że ich programy szkoleniowe obejmują lub będą obejmować działania związane z zapobieganiem phishingowi
- 52% organizacji wdraża szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa ze względu na wcześniejsze naruszenia bezpieczeństwa lub zagrożenie naruszeniem
- 96% liderów popiera wdrażanie szkoleń mających na celu podniesienie świadomości pracowników w zakresie cyberbezpieczeństwa
Czytając powyższe wnioski nietrudno zauważyć, że firmy coraz bardziej doceniają rolę szkoleń z cyberbezpieczeństwa jako fundamentalny element ochrony przed atakami. Jeśli prowadzisz firmę lub jesteś kierownikiem szczególnie działów związanych z IT lub z bezpieczeństwem powinieneś w swojej organizacji umożliwić pracownikom skorzystanie z szkolenia dotyczącego bezpieczeństwa. W dobie AI widać, że ataków jest coraz więcej. A to może Cię narazić na konsekwencje, na przykład na straty finansowe czy utratę reputacji firmy. Pracownicy są zawsze pierwszymi drzwiami przez które przestępcy wchodzą do firmy, to właśnie ich decyzja determinuje czy organizacja zostanie skutecznie zaatakowana czy też nie. Ten fakt powoduje, że na rynku istnieje wiele oferowanych szkoleń z zakresu cyberbezpieczeństwa dla pracowników. Samo szkolenie na przykład raz do roku to jednak nie wszystko. Warto poddawać pracowników regularnym symulacjom phishingowym, tak aby nauczyli się poprawnie rozpoznawać i reagować na zagrożenie. Dodatkowo dobrze jest, jeśli pracownicy mają stały dostęp do dodatkowej platformy learningowej dotyczącej zagrożeń cyberbezpieczeństwa.
Poprzez umożliwienie pracownikom udziału w takim szkoleniu czy dostępu do platformy zmniejszasz ryzyko ataku i pozwolisz im uświadomić sobie jak ogromny mają wpływ na bezpieczeństwo całej organizacji oraz, że w dużej mierze to od nich zależy czy organizacja ulegnie atakowi czy też nie.
Mogłoby się wydawać, że pracownicy są przeładowani różnego typu szkoleniami. Natomiast z raportu Fortinet wynika, że pracownicy są pozytywnie nastawieni do takich szkoleń. Większość pracowników, bo aż 86% pozytywnie ocenia w szkolenia cyberbezpieczeństwa.

Warto, aby w szkoleniu zawarły się też inne kwestie niż phishing. Szkolenie powinno uwzględniać wszelkie pojęcia związane z bezpieczeństwem IT, czyli z hasłami, z uwierzytelnianiem dwuskładnikowym, z bezpiecznym używaniem poczty czy mediów społecznościowych, z pobieraniem czy udostępnianiem plików w chmurze, z korzystaniem z urządzeń mobilnych ale również pracownicy powinni mieć świadomość jak bezpiecznie przechowywać swoje dane i jak kopie zapasowe pomagają walczyć z atakami.
Pracownicy powinni mieć świadomość, że nie tylko zagrożenia zewnętrzne są ważne ale również te wewnętrzne jak na przykład nieświadome udostępnienie danych na zewnątrz, zapisywanie haseł na kartkach, czy współdzielenie hasła z współpracownikami. Co więcej, nie tylko bezpieczeństwo związane z komputerami jest ważne, ponieważ równie ważnym tematem jest bezpieczeństwo fizyczne czyli na przykład ochrona powierzonego sprzętu czy polityki dostępu do biur czy hal produkcyjnych.
Co powinno zawierać skuteczne szkolenie z cyberbezpieczeństwa
Dobre szkolenie powinno składać się z kilku modułów, ale wiedza powinna być przedstawiona w taki sposób, aby nadmiarem nie przytłoczyć odbiorców.
Warto, aby w szkoleniu zawarły się poszczególne informacje:
Podstawy cyberbezpieczeństwa: Wprowadzenie do podstawowych ataków, metod zabezpieczeń i bezpieczeństwa fizycznego
Hasła i uwierzytelnianie: Nauka tworzenia silnych haseł, korzystania z uwierzytelniania dwuskładnikowego i menedżerów haseł
Oszustwa e-mailowe (phishing): Rozpoznawanie fałszywych e-maili, unikanie złośliwych linków i załączników
Złośliwe oprogramowanie: Jak złośliwe oprogramowanie dostaje się do sieci, jakie szkody może spowodować i jak się przed nim chronić
Bezpieczeństwo w mediach społecznościowych: Świadomość zagrożeń w mediach społecznościowych w kontekście pracy i prywatności
Bezpieczeństwo podczas korzystania z Internetu: Bezpieczne przeglądanie stron internetowych, pobieranie plików i robienie zakupów
Urządzenia mobilne i sieci bezprzewodowe: Zagrożenia związane z korzystaniem z urządzeń mobilnych, publicznych sieci Wi-Fi i VPN
Kopie zapasowe i bezpieczne korzystanie z chmury: Jak tworzyć kopie zapasowe, zarządzać dostępami do chmury i udostępniać dane na zewnątrz firmy
Skuteczne szkolenie z cyberbezpieczeństwa dla pracowników, powinno również zawierać regularne symulacje phishingowe. Są to kontrolowane kampanie mailowe wysyłane do wszystkich pracowników (bez wyjątków) w celu obserwacji ich zachowania. Z takich kampanii, możemy się dowiedzieć, jak pracownicy reagują na zagrożenia, czy zgłaszają maile do działu IT, to z kolei pomoże nam wdrożyć procedury bezpieczeństwa. Symulacje phishingowe pozwolą nam również na monitorowanie postępu pracowników.

Niezbędne jest aby każdy z pracowników miał również dostęp do platformy learningowej z krótkimi filmami, tak aby nie przytłoczyć go nadmiarem wiedzy. Dobrze jest jeśli pracownik po kliknięciu w link symulowanej kampanii musiał obowiązkowo obejrzeć dodatkowe szkolenia video dotyczące tematu kampanii – np. phishingu.
Odpowiednie szkolenie pozwoli Twoim pracownikom zrozumieć zagrożenia i taktyki obronne przed tymi zagrożeniami. Niektóre firmy przeprowadzają szkolenia z cyberbezpieczeństwa tylko pracownikom działów IT. Natomiast w szkoleniu powinien uczestniczyć każdy pracownik – bez wyjątków.
Często nawet nie zdajemy sobie sprawy jak bardzo pracownicy spoza działów IT są narażeni na zagrożenia dotyczące bezpieczeństwa:
– pracownik produkcji może wpuścić nieupoważnioną osobę na teren hali produkcyjnej
– pracownik księgowości może przechowywać poufne informacje na biurku
– pracownik działu HR może używać pendriva, czy jakichś zewnętrznych serwisów do przechowywania danych osobowych pracowników lub osób rekrutowanych
– pracownik recepcji może otrzymać złośliwy link do rezerwacji hotelu i tam podać dane logowania
– pracownik biura obsługi klienta może otrzymać fałszywy mail z załącznikiem udającym protokół reklamacyjny

Co zyskasz po przeprowadzeniu szkolenia pracownikom?
Mam nadzieję, że już na tym etapie przekonałem Cię do skorzystania szkoleń bezpieczeństwa w swojej firmy, ale jeszcze zbliżając się do końca chciałbym podkreślić kluczowe korzyści wynikające z przeszkolenia pracowników:
- świadomość zagrożeń – pracownikom łatwiej będzie uporać z zagrożeniem, które znają
- korzystanie z procedur – pracownik po szkoleniu będzie wiedział, jak powinien się zachować i gdzie zgłosić zagrożenie
- uniknięcie kar finansowych – wycieki danych często wiążą się z dużymi kara finansowymi
- straty spowodowane przestojami – utrata dostępu do systemów zatrzyma firmę nawet na kilka dni powodując straty
- uniknięcie dużych wydatków finansowych – po incydentach bezpieczeństwa konieczne może być zatrudnienie specjalistów którzy szybko pomogą w znalezieniu przyczyny problemu i odzyskaniu systemów IT
- dbanie o reputację – zagrożenia to codzienność i obecnie dane o zaatakowanych firmach są dostępne publicznie. Klienci wybierając swoich dostawców kierują się również bezpieczeństwem.
Szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa to niezbędna inwestycja w bezpieczeństwo firmy. Budowanie świadomości zagrożeń wśród pracowników to podstawowa kwestia, na której organizacje powinny obecnie się skupić. Warto oprócz samego jednorazowego szkolenia umożliwić pracownikom zmierzyć się z symulowanymi atakami, w celu zapoznania się z przykładowymi zagrożeniami. Dodatkowo, pracowników którzy z jakichś powodów kliknęli w link czy zalogowali się na stronie wysyłanej w symulacjach koniecznie trzeba wesprzeć dodatkowymi, krótkimi szkoleniami. Te wszystkie działania mają na celu pomóc Twojej organizacji w rozwoju i unikaniu incydentów bezpieczeństwa.